Als je op internet gaat zoeken op een gezonde leefstijl en een gezond voedingspatroon, dan kom je altijd ook informatie tegen over vasten. Vasten kan een grote bijdrage leveren aan een gezond lichaam. Maar wat is vasten? En hoe werkt het dan in je lichaam? Dat gaan we voor je op een rijtje zetten.
Inhoudsopgave
Vasten, als het gaat om leefstijl, betekent dat je je geheel of gedeeltelijk onthoud van eten en/of drinken gedurende een bepaalde periode. Er zijn heel veel redenen waarom je kan vasten. Sommige mensen doen het als onderdeel van een dieet. Anderen doen het om te ontgiften en er is ook nog een religieuze reden om te vasten. Het klinkt vrij simpel: je stopt ‘gewoon’ een tijdje met eten. Maar vaak is de realiteit anders. Zeker als je geen ervaring hebt met vasten kan de impact op je lichaam, maar zeker ook mentaal groot zijn. Het kan dan heel verstandig zijn om je te laten begeleiden in het vasten. De vast verbreken, dus weer gaan eten na de vast, vraagt namelijk ook wat extra aandacht.
Ons lichaam heeft energie nodig om te kunnen functioneren. Deze energie wordt gehaald uit koolhydraten, eiwitten en vetten. Vet levert de meeste energie. Koolhydraten leveren het snelst energie. Het is belangrijk te weten dat de meeste lichaamscellen alle vormen van energie kunnen gebruiken. Hersenen kunnen echter alleen glucose en ketonen gebruiken als energie.
Glucose ontstaat uit de afbraak van koolhydraten. Vetten worden afgebroken tot ketonen om energie te leveren. Eiwitten moeten eerst worden afgebroken tot aminozuren. Deze aminozuren worden dan weer omgezet in glucose. Je lichaam zal eerst koolhydraten en vetten gaan verbranden voor energie, omdat eiwitverbranding zelf al meer energie kost.
Als je gaat vasten, krijgt je lichaam gedurende korte of langere tijd geen nieuwe energie binnen via voeding. Je lichaam moet dus zijn eigen reserves gaan aanspreken om toch energie te leveren. Wat er precies in je lichaam gebeurt als je gaat vasten, hangt daarmee af van de periode dat je gaat vasten.
Je kunt dit opdelen in verschillende fases:
Vasten heeft verschillende gezondheidsvoordelen:
Ketonlichamen spelen een grote rol in de gezondheidsvoordelen die gekoppeld zijn aan het vasten.
Er zijn 3 vormen van ketonlichamen:
Ketonen die ontstaan tijdens de vetverbranding hebben de volgende effecten op je lichaam:
Je hersenen schakelen over op het verbranden van ketonlichamen voor energie, waardoor er dus minder oxidatieve stress is, meer energie en activatie van de natuurlijke ontstekingsremmende paden.
Er zijn heel veel manieren waarop je kunt vasten. Dit heeft effect op de lichamelijke processen die worden geactiveerd. De meest bekende vormen van vasten zijn:
Als je besluit te vasten is het belangrijk dat je je mentaal hierop instelt. Als je vooraf nadenkt over de reden waarom je gaat vasten, is het makkelijker om vol te houden.
Je voedingspatroon voorafgaand aan het vasten speelt ook een grote rol. Eet je bijvoorbeeld altijd veel koolhydraten en suikers? Dan kan het lastiger zijn om het vasten vol te houden, omdat je grotere schommelingen in je bloedsuiker kunt verwachten. Eet je altijd al minder koolhydraten en suikers, dan is je lichaam vaak al gewend om met regelmaat ook vetten te verbranden om in je energie behoefte te voorzien.
Als laatste hangt veel af van de manier waarop je wilt vasten. Gedurende enkele uren per dag niet eten heeft een andere impact dan 3 dagen stoppen met eten.
Ben je onbekend met vasten? Zorg dan dat je begeleiding krijgt in het proces, zodat je goed naar je lichaam leert luisteren. Er zijn goede manieren om de status in je lichaam te monitoren tijdens je vast. Dit is zeker belangrijk als je enkele dagen aansluitend gaat vasten. Luister je niet goed naar je lichaam, dan kunnen alle gezondheidsvoordelen te niet worden gedaan.
Zeker na meerdere dagen vasten moet je lichaam aansluitend ook weer even wennen aan het opnemen van voedsel. Ook hier is het dus verstandig om je goed te laten begeleiden.
Tijdens het vasten is het slim om je bloedsuikergehalte en je ketose status te monitoren. Een belangrijke parameter hierbij is de GKI, of de Glucose Ketonen Index. Dit is je bloedsuikergehalte ten opzichte van je ketonengehalte in je bloed. Deze index geeft een goed inzicht in het effect van het vasten op je lichaam.
Vasten kan een significante bijdrage leveren aan een gezondere lichaam en geest. Deze voordelen variëren van gewichtsverlies en verbeterde insulinegevoeligheid tot een betere darmgezondheid en hersenfunctie. Maar ook de mentale aspecten van vasten zijn niet te onderschatten, zoals een verhoogde productie van welzijn bevorderende neurotransmitters. Je kunt je hierdoor frisser, helderder en gelukkiger voelen.
Het is echter van cruciaal belang om je goed voor te bereiden op het vasten en je lichaam tijdens dit proces zorgvuldig te monitoren, vooral als dit nog nooit eerder hebt gedaan.
Vasten is niet simpelweg het stoppen met eten.
Met de juiste aanpak en kennis kan vasten een waardevolle toevoeging zijn aan een gezond voedingspatroon en leefstijl.
Benieuwd hoe ik mijn 72 uurs water vasten heb ervaren? Lees dan eens mijn blog: 72 uur water vasten – mijn ervaring
Bronnen:
