Het lekkende darm syndroom, ook wel bekend als het “Leaky Gut Syndrom”, is een aandoening waarbij de darmwand beschadigd raakt, waardoor er stoffen uit de darmen kunnen lekken en in het bloed terechtkomen. Dit kan leiden tot ontstekingsreacties, een verstoord immuunsysteem en ligt aan de basis van verschillende chronische ziektes. De symptomen zijn echter zo uiteenlopend dat het soms lastig is om vast te stellen waar dit vandaan komt.
In dit artikel bespreken we wat het lekkende darm syndroom precies is, wat de oorzaken kunnen zijn, hoe je het kunt testen en hoe je het kunt herstellen.
Inhoudsopgave
Wat is het lekkende darm syndroom?
De darmwand bestaat uit een enkele laag cellen die een barrière vormen tussen het spijsverteringskanaal en het bloed. Deze barrière zorgt ervoor dat voedingsstoffen worden opgenomen en afvalstoffen worden uitgescheiden, terwijl schadelijke stoffen buiten worden gehouden. Bij een lekkende darm syndroom raakt deze barrière beschadigd, waardoor er onverteerde voedingsstoffen, gifstoffen en bacteriën doorheen kunnen lekken en in het bloed terechtkomen.
Daarnaast zitten er tussen de darmcellen de zogenaamde tight junctions. Heel simpel gezegd zijn dit poortjes die open en dicht kunnen om bepaalde voedingsstoffen vanuit de darmen in de bloedbaan te laten komen. Bij een lekkende darm staan de tight junctions continue open. Hierdoor komen er niet alleen voedingsstoffen in het bloed terecht, maar ook bacteriën, ziekteverwekkers en andere stoffen.
Hetimmuunsysteem ziet deze stoffen als lichaamsvreemd en zal erop reageren met een ontstekingsreactie. Dit kan leiden tot verschillende symptomen en kan op de lange termijn bijdragen aan laaggradige ontsteking en het ontstaan van chronische ziekten zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2, fibromyalgie, depressie en diverse auto-immuunziekten.
Wat zijn de oorzaken van een lekkende darm?
Er zijn verschillende oorzaken van een lekkende darm. Hier krijg je een aantal van de belangrijkste oorzaken op een rijtje.
Een ongezonde levensstijl, zoals een dieet dat rijk is aan bewerkte voedingsmiddelen, snelle suikers en transvetten.
Het eten van gluten. In gluten zit namelijk het stofje gliadine wat de vrijgave van zonuline stimuleert. Zonuline zorgt er voor dat de tight junctions (de poortjes tussen de darmcellen) open gaan staan. Als gevolg komen er continu onverteerde voedingsresten en bacteriën in de bloedbaan terecht. Het immuunsysteem reageert hierop, wat tot een ontstekingsreactie leidt. Als dit continu is, ontstaat er een chronische laaggradige ontsteking. Dit is de basis van heel veel chronische welvaartsziekten. Dus zelfs als je geen gluten intolerantie hebt, kan het eten van teveel gluten dus nadelige gevolgen voor je gezondheid hebben.
Langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals NSAID’s (ontstekingsremmende medicatie, waaronder ibuprofen, naproxen, aspirine en diclofenac en antibiotica), dragen bij aan het ontstaan van een lekkende darm.
Een verstoorde darmflora kan ook een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van een lekkende darm. Een ongezonde darmflora kan zorgen voor een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand. Ook kan stress een belangrijke factor zijn bij het ontstaan van een lekkende darm.
Stress is ook een hele belangrijk factor bij het veroorzaken van een lekkende darm. Bij stress wordt de darm tijdelijk verhoogd doorlaatbaar om het bloed zo snel mogelijk van voedingsstoffen en dus energie te voorzien. Dat is nuttig wanneer er sprake is van acute stress en je bijvoorbeeld ergens voor weg moet rennen. Bij chronische stress door bijvoorbeeld je werk, relatie of financiële zorgen is dit niet nuttig. Dan is je darm namelijk continue verhoogd doorlaatbaar en komen er niet alleen de juiste stoffen door maar ook allerlei bacteriën en ziekteverwekkers.
Lekkende darm symptomen en ziektebeelden
De symptomen van een lekkende darm kunnen variëren van persoon tot persoon. Sommige mensen ervaren geen symptomen, terwijl anderen last hebben van een breed scala aan klachten. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:
Uiteindelijk kan het lekkende darm syndroom leiden tot chronische laaggradige ontsteking. Laaggradige ontsteking ligt aan de basis van heel chronische ziekten van vandaag de dag. Denk hierbij aan:
Er zijn verschillende tests beschikbaar om te testen op een lekkende darm. Een veelgebruikte test is de lactulose-mannitol test. Hierbij drinkt de patiënt een oplossing met lactulose en mannitol, twee moleculen van verschillende grootte die de darmwand kunnen passeren. Na enkele uren wordt urine verzameld en geanalyseerd op de hoeveelheid lactulose en mannitol. Een verhoogde ratio van lactulose ten opzichte van mannitol in de urine kan wijzen op een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand en dus op een lekkende darm.
Een andere test is de zonuline test, waarbij wordt gekeken naar de hoeveelheid zonuline in het bloed. Zonuline is een eiwit dat betrokken is bij de regulatie van de doorlaatbaarheid van de darmwand. Een verhoogde hoeveelheid zonuline kan wijzen op een verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand en dus op een lekkende darm.
Het is belangrijk om op te merken dat deze tests niet altijd accuraat zijn en dat het stellen van de diagnose lekkende darm vaak gebaseerd is op een combinatie van symptomen, medische geschiedenis en andere diagnostische tests.
Hoe kun je een lekkende darm herstellen?
De behandeling van een lekkende darm begint meestal met het identificeren en behandelen van de onderliggende oorzaken, zoals een ongezond dieet, stress of medicatiegebruik. Daarnaast zijn er verschillende supplementen en voedingsmiddelen die kunnen helpen bij het herstellen van de darmwand en het verminderen van ontstekingen.
Probiotica zijn goede bacteriën die van nature in de darmen voorkomen en bijdragen aan een gezonde darmflora. Het nemen van probiotica-supplementen kan helpen bij het herstellen van een lekkende darm en het verlagen van ontstekingsreacties.
Ook glutamine kan helpen bij het herstellen van de darmwand. Glutamine is een aminozuur dat van nature voorkomt in het lichaam en belangrijk is voor de celgroei en de reparatie van weefsels. Het nemen van glutamine-supplementen kan helpen bij het herstellen van de beschadigde darmwand.
Daarnaast helpen omega-3 vetzuren bij het verminderen van ontstekingen in het lichaam. Omega-3 vetzuren komen van nature voor in vette vis, zoals zalm en makreel, maar kunnen ook worden ingenomen in supplementvorm. Om binnen ons huidige voedingslandschap voldoende Omega 3 binnen te krijgen zou je namelijk 4 tot 6 keer per week vette wilde vis moeten eten. Dit is eigenlijk niet te doen. Je kunt dus beter een hoogwaardig Omega 3 Visolie supplement aan je voedingspatroon toevoegen.
Verder is het belangrijk om te zorgen voor voldoende vezels in de voeding. Vezels dragen bij aan een gezonde darmflora en kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingsreacties. Vezelrijke voedingsmiddelen zijn onder andere groenten, fruit, noten en zaden.
Tot slot is het belangrijk om voeding die de darmen irriteert, zoals bewerkte voeding en suiker, te vermijden. Het volgen van een gezond en vezelrijk dieet, het nemen van probiotica-supplementen en het vermijden van ontstekingsbevorderende voedingsmiddelen kan helpen bij het herstellen van een lekkende darm.
Het lekkende darm syndroom in een notendop
Het lekkende darm syndroom (leaky gut syndrom) is een aandoening waarbij de darmwand beschadigd is en een verhoogde doorlaatbaarheid heeft, waardoor ongewenste stoffen in de bloedbaan terecht kunnen komen. Dit kan leiden tot verschillende gezondheidsklachten en het ontstaan van chronische ziekten.
Er zijn verschillende oorzaken van een lekkende darm, zoals een ongezonde levensstijl, voedingsintoleranties, stress en medicijngebruik. Gelukkig zijn er ook verschillende manieren om een lekkende darm te herstellen en de darmgezondheid te bevorderen.
Een gezond dieet, met veel vezelrijke voeding en het vermijden van voedingsmiddelen die de darmen irriteren, kan helpen bij het herstellen van een lekkende darm. Daarnaast kunnen probiotica en prebiotica, supplementen en bepaalde kruiden ook bijdragen aan een gezonde darmflora en het herstel van een lekkende darm.
Naast voeding zijn er ook andere leefstijlfactoren die bijdragen aan een gezonde darmgezondheid, zoals voldoende slaap, beweging en stressvermindering. Door deze factoren in balans te brengen en te zorgen voor een gezonde darmflora, kan het lekkende darm syndroom voorkomen worden en kan de algemene gezondheid verbeterd worden.
Als je vermoedt dat je last hebt van een lekkende darm, is het raadzaam om contact op te nemen met een specialist om de juiste diagnose te stellen en een passende behandeling te vinden.
Voeding voor een optimale darmgezondheid
Wil jij na het lezen van dit artikel graag starten met gezonder eten om zo jouw darmgezondheid op orde te krijgen? En kun je daar wel wat hulp mee gebruiken?
Probeer dan eens onze weekmenu’s. De recepten in onze weekmenu’s zijn vezelrijk, glutenvrij en vrij van kunstmatige suikers en dragen zo bij aan een optimale darmgezondheid.
O ja, de recepten zijn ook gewoon superlekker. Ook niet onbelangrijk toch?
Liever eerst wat gratis recepten uitproberen? Dan kun uiteraard ook.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie instellingen kunnen opslaan.
Cookies van derden
Deze site gebruikt Google Analytics om anonieme informatie zoals bezoekersaantallen en meest populaire pagina's te verzamelen.
Door deze cookie aan te laten staan help je onze site te verbeteren.
Schakel eerst strikt noodzakelijke cookies in om je voorkeuren op te slaan!